رنگ‌ها

پیدایش رنگ

تاریخچه پیدایش رنگ - History of the origin of color

پیدایش رنگ در صنعت رنگ ایران و جهان

از دیدگاه تجربی و فرضیه های خیالی،درخصوص پیدایش رنگ بیان می شود که اولین رنگی که ایجاد شد; آبی آسمانی بود. بعد از آبی آسمانی، آبی دریایی، سپس سبز کلروفیلی نباتات و بعد گیاهان و حیوانات، کره خاکی را از رنگ‌های گوناگون، پر زرق و برق گردانیدند و آنگاه انسان پا به عرصه گیتی نهاد.

انسان رنگ‌ها را در اطراف خود احساس می‌کرد، اما متوجه تأثیر و تغییر آن‌ها در وجود خود نشد. اولین رنگ هایی که توسط بشر شناخته شد سیاه و سفید (روز و شب) یا به عبارت دیگر آبی تیره در شب و زرد روشن در روز بود. پس از آشنا شدنش با رنگ‌ها به مرور به نقاشی‌های روی دیوار غارها که خود ترسیم کرده بود رنگ داد و تهیه رنگ جای خود را در این میان، در زندگی بشر باز کرد.

بشر بدوی مانند انسان‌های امروزی ابزار و زیورآلات خود را با رنگ‌ها آراست و هرگاه به میدان جنگ می‌رفت، خود را با لباس‌های جنگی الوان زینت میداد تا حیرت و وحشت در دل دشمن ایجاد کند. او مواد اولیه رنگ ها را از مواد طبیعی تهیه می کرد، اما بعدها رنگرزی به عنوان یک شغل برای انسان مهم شد. در تمام دوره های تاریخ بشر، انسان خود را با رنگ پیوند داده است. البته در این میان ایرانیان، مصریان و یونانیان، بیشتر از همه اقوام درخشیده‌اند و در استفاده از رنگ‌ها تبحر خاصی داشته‌اند.

اولین استفاده واقعی و کاملا کاربردی از رنگ را می توان مربوط به ساخت کشتی نوح دانست که در آن از مواد رنگی برای جلوگیری از نفوذ آب و پوسیدگی استفاده شده است. بعدها برای محافظت از چوب در برابر پوسیدگی در ساختمان های چوبی و زمانی که استفاده از ابزار آهنی رایج شد، از مواد رنگی ساخته شد.

برای جلوگیری از خوردگی و زنگ‌زدگی آنها استفاده می شد. گفته می شود که چشم انسان می تواند حدود دو میلیون رنگ را از یکدیگر تشخیص دهد و تشخیص دهد. اما نکته مهم این است که کائنات ترکیبی بسیار ظریف و عالی از طیف رنگ های متفاوت با یکدیگر است که با وجود آن اجسام از یکدیگر جدا می شوند.

واژه رنگ مترادف کلمه انگلیسى Hue یا Colour، پدیده‌اى است فیزیکى که در اثر تابش و رفتار انعکاسى نور در برابر چشم ناظر، ظاهر می‌شود و پدیده‌اى است عینى و روانی. اما واژه رنگ مترادف با pigment و colorant به معنى رنگدانه و رنگ‌دهنده است که ارتباط با خواص فیزیکى و شیمایى مولکول‌هاى رنگ‌دار دارد و ماهیت رنگ را مورد بررسى قرار می‌دهد.

نقاشان در گذشته بسیارى از تأثیرات رنگ را بدون آگاهى درست از آن بکار می‌بردند. ولى با مطرح‌شدن نظریه‌هاى رنگ، راه‌حل‌هاى تازه‌اى در باب حجم، نور، فضا و حرکت در اختیار نقاشان قرار گرفت. قبل از تولید رنگ صنعتی، تمامی رنگ‌‌ها از گیاهان و پودرهای صنعتی بدست می‌آمدند مثلاً از گیاهانی مثل: روناس، حنا، گل سفید، لاجورد، بزرک و … استادکاران نقاش، رنگ مورد نیاز خود را در پای کار به صورت دستی و با فرمول های سنتی خود تهیه می کردند و بنابراین رنگ‌های ساخته شده به این روش دارای ترکیبات یکسانی نبودند.

با گذشت زمان استفاده از مواد معدنی در ساخت رنگ‌ها متداول شده و بعدها نیز استفاده از پیگمنت‌های آلی، رواج یافت. در حال حاضر، رنگ‌هایی که بیشتر در کشورهای جهان سوم و در حال توسعه استفاده می‌شوند، در کشورهای پیشرفته از چرخه استفاده خارج شده‌اند زیرا در آنها، اکسید سرب کــه سرطان‌زایی‌اش توسط دانشمندان ثابت شده، به کار فته است.

یوهانس اتین در کتاب خود بنام “هنر رنگ” که در سال ۱۹۶۱ میلادی در آلمان به چاپ رسیده، نوشته است: رنگ همه مواهب خود را به همه تقدیم می‌کند ولى رموز نهانتر خود را فقط براى شیفتگان واقعى مکشوف می‌سازد و تنها کسانى که عاشق رنگ هستند می‌توانند زیبایى و کیفیت ذاتى آن را درک نمایند.

 

پیدایش رنگ در ایران

درخصوص تاریخچه صنعت رنگ‌سازی بــه شیوه امروزی و به عبارت دیگر، رنگ‌سازی کارخانه‌ای ‌در ایران، به سال ۱۳۱۵ و زمانی باز می‌گردد که مرحوم احمد صانعی ضمن بازدید از نمایشگاهی در کشور آلمان که در آن انواع ماشین‌آلات صنعتی و از جمله ماشین‌آلات رنگ‌سازی به معرض نمایش گذاشته بود، اندیشه راه‌اندازی کارخانه‌ای در ایران را در ذهن خود متبلور ساخته و پس از بازگشت به کشور، مقدمات ورود ماشین‌آلات مذکور را فراهم آورد و سرانجام به سال ۱۳۱۸ اولین شرکت رنگ سازی در کشور به نام «شرکت رنگ‌سازی ایران»، فعالیت رسمی خود را آغاز کرد.

 

تاریخچه رنگسازی در ایران:

سال ۱۳۰۰: استادکاران نقاش، رنگ مورد نیاز خود را از مواد گیاهی و معدنی و در پای کار به صورت دستی و با فرمول‌های سنتی تهیه می‌کردند.

سال ۱۳۱۸:  آغاز به کار اولین کارخانه رنگ‌سازی کشور به نام رنگ‌سازی کشور به نام رنگ‌سازی ایران و تولید و عرضه رنگ روغنی.

سـال ۱۳۳۸: اولین رنگ پلاستیک بر پایه رزین پلی وینیل استات برای مصارف ساختمانی و توسط شرکت پلاسکار، تولید و عرضه شد.

سـال ۱۳۴۱: اولین رنگ روغنی با استفاده از رزین الکید توسط شرکت پلاسکار، تولید و عرضه شد.

سال ۱۳۴۴: تحولی شگرف در صنعت رنگ‌سازی کشور با گشایش شرکت‌های تاباشیمی، دیروپ ایران، رنگین، سوپررنگ و پارس پامچال و ارائه محصولات جدید شامل لاک‌های چوب، رنگ‌های هوا خشک و کوره‌ای صنعتی و رنگ‌های تعمیری خودرو بود.

سال ۱۳۴۹: تأسیس سندیکای رنگ توسط شرکت‌های رنگ‌سازی ایــران، پلاسکار، شمس، رنگین، پارس سادولین، هاویلوکس، دیروپ ایران، پارس پامچال که امروزه با نام انجمن رنگ و رزین ایران با ۲۴ عضو مشغول فعالیت هستند.

سال ۱۳۶۰: با تلاش آقایان مهدی جمالیان، حاج حسین جوهری و سید مصطفی فاطمی (به عنوان معتمدین صنعت رنگ)، فعالیت اتحادیه رنگ‌فروشان که پس از انقلاب و تعطیلی اتحادیه‌ها، متوقف‌شده بود از سر گرفته شد. سال ۱۳۶۰ با تهیه و توزیع مواد شیمیایی زیر نظر وزارت بازرگانی و شکل‌گرفتن اتحادیه‌ها و شورای فرهنگ و چسب و رزین و همزمان با تأسیس شرکت تعاونی و تولیدکنندگان رنگ و محصولات وابسته با ۲۳ عضو که تا بــه امروز ۲۴۴ عضو و با افتخار و نوآوری و ارائه خدمات فنی و فرهنگـــی و آموزشـــی و ارتبـــاط بـــا ســـازمانهای علمـــی و پژوهشـــی خارج و داخل صنعت رنگ کشور را تولید می کنند.

 

با تأسیس رشته رنگ در سال ۱۳۸۱ و تشکیل صنایع همگن زیرنظــر وزارت صــنایع و معــادن و اتاق صنعت تغییری بسیار مثبت در وضعیت صنعت رنگ در کشور، بوجود آمد چون تا قبل از آن، هرکس گنجینه اسرار حرفه‌ای خودش بود و خودش بر سر پاتیل می‌رفت و مواد مختلف را مخلوط می‌نمود و این موضوع باعث می شد که همه کارکنان همیشه در سطحی که بودند، بمانند، ولی امروزه مهندسین جوان با مطالعه و تحقیق، امکان ساخت رنگ کوره‌ای، اپوکسی یا پلی یورتان و رنگ‌های دریائی را فراهم نموده‌اند.

دیگر محتوای آموزشی آراکو آرت :

تابلو نقاشی پتینه کاری شده هدیه مناسبی است؟